डोक्यावरचा सूर्य कातडी जाळत होता..

घामाचा खारटपणा डोळ्यांच्या कडांना जाणवला, अश्रूही निर्लज्जपणे घामाच्या धारेत मिसळून गालफाडावरचा थेंब वाढवत होते..

डोहाच्या कडेवरून तिने एक धोंडा लाथाडला, तो कसातरीच लडबडत पाण्यात पडला.

 काठावरचं दगडच वाटलेलं कासव पटकन डोहात लुप्त झालं..

तिला उगीचच स्वतःचं प्रतिबिंब पाहावंसं वाटलं..

खोल डोहातलं शेवाळी पाणी तिची शेवटची इच्छा सुद्धा पूर्ण करायला तयार नव्हतं.

 "कालसर्पाच्या जबड्यातल्या उंदराला कोण विचारतंय शेवटची इच्छा?"

मगाचच्या आवाजपेक्षा कितीतरी मोठा आवाज झाला..

लाटांच्या भाकऱ्याही मोठ्या उमटल्या..

या घटनेचा साक्षीदार कावळा वडाच्या फांदीवरून कितीतरी वेळ कर्कश्य किंचाळत राहिला..

वड मात्र सारं काही केव्हाच समजल्यासारखा डोहाकाठी पाय सोडून ध्यानस्थ, लयीत सळसळत होता..






(ही लघुकथा कालनिर्णय दिनदर्शिका आयोजित स्पर्धेसाठी लिहिली होती)

#धुळाक्षरे

बा मना, सुधाकरा..

थपडा खात खात चुका सुधारू
म्हणता म्हणता..
गालच बथ्थड, बधीर होत गेले..

गणितं सोडवताना पायरी चुकली? 

गृहीतकं चुकली की 

सोडवायच्या पद्धतीच चुकल्या?

इकडे समासात कर्तव्य-जबाबदाऱ्यांवर
नवनवे हातचे चढत राहिले..

स्वतःकडे पाहण्याची एक त्रयस्थ दृष्टी आली..
त्या डोळ्यांनी पाहता पाहता..
खरेपणावरच झापड आली..


इतके दिवस निदान मनात तरी अपराधी भाव होते..
निर्लज्जपणाने संथपणे पसरत..
सावकाश लचके तोडत तोडत..
ते जिवंत न्यायी मनही खावून टाकले..

अदृष्टाच्या वाटा

 

   काही लोकांच्या घरी धूळ येतच नाही की काय अशी शंका येते. कधीही जा, पसारा नसतो..

आपण उगीचच आगाऊ यक्षासारखी परिक्षा घ्यावी म्हणून टाचणी मागितली की..

"उजवीकडच्या खोलीत अग्नेय दिशेला करडया कपाटातल्या 'शिवणाचा डबा' असा स्टिकर लावलेल्या कुकीजच्या डब्यात नाडयांच्या गुंडीमागे सात टाचण्या आहेत, त्यातली उजवीकडून दूसरी तीक्ष्ण आहे. ती घ्या" असं उत्तर आल्यावर मला माझं उकिरड्यासारखं घर डोळयांसमोर येतं...

मी पाय पोटाशी  घेवून जमिनीवर कोसळून ढसाढसा रडू लागतो. मी का रडतोय याचं कारण सांगितल्यावर "बापरे!" असं उत्तर येतं आणि स्वच्छ फरशीवर स्वतःचं प्रतिबिंब पाहून मला तळ्याकाठी बसल्याचा भास होतो, आणि मी अंतर्मुख होवून भान विसरतो..


कचऱ्याच्या डब्याजवळचा नेम चुकलेला कागदाचा बोळा, धूळ बसलेली केरसुणी-केरभरणं, गादीवर गर्दी केलेले कपडे, त्याखालची ढेकणांची शाळा;त्यात नुकतंच दाखल झालेलं इटुकलं पांढरं पिल्लू, कसंतरीच रॅपर फाडलेली नुकतीच बलात्कार झाल्यासारखी शून्याकडे डोळे लावलेली मऊ बिस्किटं,शेवाळं साचलेला संडास...


हे सगळे मी खिरापत असल्यासारखे माझ्याभोवती फेर धरून नाचू लागले.. कोणत्यातरी अगम्य, फक्त व्यंजनांच्या भाषेत केस ताठ करणारे अघोरी मंत्र म्हणू लागले.. मला हालता का नाही येत?? हे दोरखंड कुठून कोणी केव्हा बांधले? या सगळयाचा काय असेल शेवट? तेवढयात लोणच्याने माखलेल्या चमच्याने डोळयांत राख फुंकली..

मी वर्गात उभा होतो.. देशपांडेबाई मला विचारलेल्या प्रश्नाचं उत्तर न आल्याने निर्भत्सना करत होत्या..सगळा वर्ग मला हसत होता..मी परत बारा वर्षांचा झालो होतो..मी आत्ता स्वप्नात आहे?आधीचं स्वप्न होतं? तळव्यांना घाम जाणवला, मी खिडकीबाहेर पाहिलं, रस्त्यावरचं भटकं कुत्रं टक लावून थेट माझ्याकडेच पहात होतं..

माझ्याशी नजरानजर झाल्यावर ते विव्हळल्यासारखं रडू लागलं.. तिथेच क्रिकेट खेळणाऱ्या एका मुलाने त्याच्या पाठीत दगड हाणला..त्याची कळ माझ्या पाठीत जाणवली आणि मी बाकावर चक्कर येवून पडलो..

डोक्यावर थंड पाण्याच्या पट्टया जाणवल्या, बाबा रडणाऱ्या ऋताची समजूत काढत होते..

"अगं आता उतरला आहे त्याचा ताप आता, धोका टळला आहे,  येईल तो शुद्धीवर थोडयाच वेळात"

मी आणि जॉगिंग

  आजपासून नियमीत फिरायला जाणार असं ठरवून बाहेर पडलो. मस्त दूतर्फा झाडी आहे माझ्या कॉलनीच्या आतल्या सर्व वाटांवर.

   माझी melancholic playlist, घामाने भिजलेले तरी न सटकता कानाशी थिजलेले हेडफोन्स, लयबद्ध हातांच्या हालचाली, स्वतःलाच कळेल न कळेल असे वरखाली हालणारे नुकतंच बाळसं धरलेले माझे मॅनबूब्ज (मूब्ज?) आणि विचारांचा खिस पाडत चाललेले मुक्त विचार.

   एखादं विनाकारण उभं असलेलं कुत्रं सोडलं तर बाकी कोणीही नव्हतं.

   श्वास लागला. अजून वेग वाढवला. 20 पावलांवर थांबलो. मग गुडघ्यावर हात ठेवून धापा वगैरे..

   गाणं बदलावसं वाटलं. खिशात हात घातला. क्लबहाऊस  समोरच्या झाडाखाली बुचाच्या फुलांचा खच पडला होता, त्यातली चार विनाकारण खिशात टाकली होती. तशीच मूठ नाकाला लावून वास घेतला. हात झटकला. एक लोचट फूल चिकटून बसलं होतं पंज्याला. मग ते तर्जनी आणि अंगठयाने पकडून देठ चोळायचा चाळा. जणू नाकातून ताजे उकरून काढलेले ओलसर मेकूडच!

   मी आवाजाच्या रोखाने उजवीकडे पाहिलं. ती जॉगिंग करत येत होती. एवढंसं नाक हट्टाने उडवून पुढे गेली. गोल कंस उलटे ठेवल्यासारखी तिची कंबर आणि छोटया मडक्यासारखं ढुंगण या गोष्टी पाहून घेतल्या. तिचा "घामट आहे पण कुबट नाही, परफ्यूम आहे पण अनैसर्गिक नाही" असला काहीतरी मिश्र नरसिंह वासही आला.

   जी काही नजरानजर झाली, त्यात मी तिच्याकडे 'एक सुंदर मुलगी' अशा नजरेने पाहतोय हे तिला माहिती होतं. किंबहुना वळणावरुन येताना 'मला खात्रीच होती तू माझ्याकडे पाहशील याची, आणि पाहतो आहेस तर तुच्छतेने पाणउतारा केलाच पाहिजे तुझा' असा प्रकार घडला.

   हे सगळं 5-6 सेकंदात घडलं. मला वरमल्यासारखं झालं. अस्सं काय! आता पुढच्या फेरीत मी पायाखालच्या किंवा समोरच्या रस्त्याचं जोरदार निरिक्षण करणार आहे. पाहणारच नाही मुळीच तुझ्याकडे. रात्रीचे 10.38 झाले आहेत. आपण दोघेच आहोत jogging track वर. आत्ता माझ्याशिवाय बाकी कोण देणार तुला तुझ्या सौंदर्याची पावती?
 
   पण नजरानजर व्हायला (किंवा टाळायला) साधारण अशाच वळणावर तिला ओलांडलं पाहिजे. अजून पूढे तीन लागतील.

 पण पहिल्याच वळणावर गाठलं तर 'हा रेप करायला आला' असं समजून ती घाबरेल.

दूसऱ्या वळणावर मी डेस्परेट वाटेन.

तिसऱ्या वळणावर, म्हणजेच द्रॅकवरचं साधारण दीड अंतर पार करुन गाठावं हे उत्तम.

   तिचा वेग साधारण 12-14 km/hr असेल. ती बऱ्यापैकी दमलेली वाटली. वाटेत थांबली असेल तर उत्तमच. नाहीतर मला सुरुवातीला किमान 22km/hr ने पळून ती नजरेच्या टप्यात आली की relative velocity 3-4 km/hr ने जास्त ठेवावी लागेल, म्हणजे सावकाश वेगाने ओलांडत थंडपणे दुर्लक्ष करता येईल. ज्ञान कधी वाया जात नाही म्हणतात. माझ्या physics च्या सरांना उचक्या येत असतील.

   पण एवढा अट्टाहास कशासाठी? वर एवढं करुन तिच्याकडे खरंच पाहणार नाही की काय मी? 'पुरुषीपणा' पासून क्षणाचेही स्वातंत्र्य नाही विसरलास काय? Testosterone च्या बेडया आहेत की दोन!

   ठीक आहे. पाहीनच. पण.. सावधपणे. पाहिलंय याचा पत्ता लागू देणार नाही. का असतो याचाही पत्ता मुलींना? मैत्रिणींशी बोललं पाहिजे एकदा या विषयावर.

   मुली थेट बघत नाहीत ते माहिती आहे मला. मान सरळ ठेवून डोळयांच्या कोपऱ्यातून चोरटं पाहतात. नजर पकडली की लगेच समोर बघायचं. एकमेकांकडे नैसर्गिकपणे पाहणे ही साधी गोष्टसुध्दा complicate करायची! त्यात कबड्डी, लपंडाव मधे आणायचा.

   हिने आधी असंच पाहिलं असेल का? सालं लक्ष नव्हतं माझं. बरी गाणी ऐकत विचारांची समाधी लागली होती. त्या अप्सरेने पृथ्वीवर आणलं.

   नजरेच्या टप्प्यात आल्यावर मी वेग कमी केला. तिनेही. मागे वळून पाहिलं. पण मी ठरल्याप्रमाणे दुर्लक्ष केलं.

   टॉपवर "just do it"  लिहिलं होतं. Nike हरामखोर!

   "I thought I am the only one who likes to run late at night" जिभेने धोका दिला. उगीचच 15-20 वाक्यांची उधळपट्टी झाली. मग कळालं TT खेळणाऱ्या जमदग्नी काकांची पाहुणी आहे. गपचूप good night म्हणून अपराध्यासारखा घरापर्यंत सोडून आलो.

(यातील माझ्यासकट सर्व पात्रं काल्पनीक आहेत)

मी आणि कविता

मी माझ्याचसाठी लिहितो,
मी जरा स्वगतच बोलतो

हाताचे अदृष्टाशी बोलताना,
उचंबळून हातवारे करतो

मधूनच झपाझप पाय टाकतो,
अशक्य अस्वस्थ-अधीर होतो

आपापलाच भानावरही येतो,
स्वतःलाच वेडा ठरवून स्वतःलाच हसतो

स्वतःसाठीएक कुंपण तयार करतो,
ओलांडलं की स्वतःलाच शाबासकी देतो
तसाच राहिलो तर स्वतःवरच चिडतो

उगीचच गहन विचारांचा आव आणून,
फिलॉसॉफिकल हिडिसपणा करतो

नाकाचा शेंडा ध्रुवताऱ्याकडे लावतो,
तुटता तारा दिसला की भीक मागू नको
म्हणून स्वतःलाच दटावतो

सुमार लिखाणाचे बोळे भिरकावतो,
सुरुकुत्यांच्या प्रश्नचिन्हाकडे दुर्लक्ष करतो

मी फक्त स्वतःसाठीच लिहितो,
अशी माझी मीच समजुतही काढतो!